Anti-LGBTI misbruik en geweld vormen enorme problemen voor de gemeenschap, maar aangifte doen kan een verschil maken. Elk jaar kiezen duizenden LGBTI-personen ervoor haatmisdrijven te rapporteren. Het maakt deel uit van het opkomen voor je rechten en weerstand te bieden aan zij die vinden dat LGBTI-personen beter onzichtbaar blijven.

Aan de andere kant bestaan er evengoed redenen om geen aangifte te doen. Als je niet zeker weet of je wel of geen aangifte zou doen of je jezelf afvraagt wat je kan verwachten indien je het wel doet, kan je altijd praten met een slachtofferhulporganisatie zoals Unia of een CAW (zie onderdeel “Waar kan ik terecht?” 3.5. Zij kunnen je onafhankelijk advies geven en begeleiden bij eventuele volgende stappen.

Misschien wil je het online geweld rapporteren bij het sociale mediaplatform waar het incident is voorgevallen, of je wil naar de politie of een slachtofferhulpdienst* stappen. Hoe dan ook, of je wel of geen aangifte wil doen is volledig aan jou.

Sociale mediaplatformen
Indien je rapporteert bij een sociale mediaplatform maak je dat platform bewust van het gedrag van de gebruiker die je heeft aangevallen. Dit kan ertoe leiden dat hun account gedeactiveerd of geschorst wordt en ze hun gedrag niet meer kunnen voortzetten. Indien er na je rapportering geen actie wordt ondernomen, weet dan dat sommige platformen pas actie ondernemen nadat ze verschillende klachten hebben gekregen. Je ervaring rapporteren kan anderen dus rechtstreeks helpen en is daarom nog niet meteen verloren, zelfs al wordt er niet onmiddellijk tot actie overgegaan. Zie Bewaar bewijs 2.3 om te lezen wat je best bijhoudt van het misbruik.

Het is niet altijd even makkelijk erachter te komen hoe je haatdragende inhoud kan rapporteren of signaleren. Sociale mediaplatformen hebben verschillende mechanismen voor het rapporteren van incidenten (alsook verschillende definities van haatboodschappen). De meesten hebben echter een ingebouwde functie waarmee je een post, comment of bericht direct kan rapporteren en/of de persoon die die heeft gecreëerd. Je kan tijdens het rapporteren ook de persoon die de inhoud creëerde blokkeren, zodat die je niet meer kan contacteren.

Hier vind je enkele bronnen terug met uitleg omtrent het rapporteren van misbruik op Facebook, Twitter, YouTube, Instagram en Whatsapp.

Tip: indien je ervoor kiest te rapporteren bij de sociale mediawebsite, schrijf dan een verslag van wat er gebeurd is en sla dit op als tekstdocument. Zo hoef je niet alles keer op keer neer te schrijven indien je meerdere stappen moet doorlopen (wat wel eens het geval kan zijn).

Politie
De politie kan je rechtstreeks helpen in twee gevallen:
– indien het gerapporteerde incident gelinkt is aan offline misdaden
–  of als de online activiteit niet legaal is zoals in het geval van stalking (“Wat is een haatmisdrijf?”).

Wanneer de politie niet kan helpen, bijvoorbeeld als de dader anoniem post, help je nog altijd met het in kaart brengen van de hoeveelheid haatdragende boodschappen en misdaden die online gebeuren. Dat is nuttig wanneer de politie moet beslissen welke middelen ze nodig zullen hebben om online misdaden in de toekomst aan te pakken. Je hoeft er niet zeker van te zijn dat je het slachtoffer werd van een misdaad voordat je aangifte doet bij de politie. Indien je niet zeker bent maar je je er wel beter bij zou voelen indien je aangifte doet, dan is dat het waard.

Als je voor welke reden dan ook geen aangifte wil doen bij de politie, bijvoorbeeld je weet niet of het wel een echt misdrijf was of je voelt je niet comfortabel bij het praten met de politie, kan je altijd Unia, Lumi, of een van de andere organisaties in het onderdeel “Waar kan ik terecht? 3.5 contacteren. Deze organisaties bieden eerstelijnshulp en kunnen advies geven omtrent waar je terecht kan en wat je kan doen.

Overweeg je wel officieel aangifte te doen bij de politie, maar wil je eerst een beter zicht op jouw situatie? Ga naar het onderdeel Wat is online haat? 5. om een eerste inschatting te maken.

Slachtofferhulp
Slachtofferhulpdiensten bieden hulp aan slachtoffers van misdaden. Vaak houdt dat ondersteuning in bij het verwerken van traumatische ervaringen en hulp bij het weer oppakken van de draad erna. Maar ze kunnen ook juridische ondersteuning bieden bij het eisen van een schadevergoeding van de dader of je begeleiden bij het aangifte doen bij de politie.

Het bezoeken van een slachtofferhulpdienst is vaak een goede eerste stap bij het vertellen van je verhaal wanneer je het slachtoffer werd van een online haatmisdrijf. Deze diensten zijn gratis en werken onafhankelijk van politiediensten. Zie Aangifte doen in België 3.5 voor de contactgegevens van de verschillende organisaties die er voor je zijn.

Bemiddeling
In België is het mogelijk om beroep te doen op bemiddeling en herstelrecht wanneer het gaat om online haatmisdrijven. Bemiddeling is een eenvoudige en vaak efficiënte manier om zelf conflicten op te lossen met behulp van een bemiddelaar. Ze gebeurt op vrijwillige basis en kan dus niet doorgaan als één van de partijen ertoe gedwongen wordt. Een succesvolle bemiddeling kan het slachtoffer en hun gemeenschap helpen zich veiliger te voelen nadat een misdaad heeft plaatsgevonden.

Herstelrecht geeft je de kans de dader te vertellen hoe hun acties jou hebben beïnvloed. Dat kan door middel van een gefaciliteerde bijeenkomst door een erkende bemiddelingsorganisatie (Moderator) met jou en de dader, of via briefwisseling. Eventueel kan er een gemeenschapsorganisatie in jouw plaats aanwezig zijn.

De noden van het slachtoffer staan bij bemiddeling altijd centraal. Het doel is een verzoening tussen de verschillende partijen in het conflict, op voorwaarden van het slachtoffer. Bemiddeling sluit geen strafrecht uit en vice versa.

Indien je gebruik wil maken van herstelrecht of bemiddelingsdiensten neem dan contact op met de slachtofferhulporganisaties van jouw land.

Wil je meer weten over bemiddeling en herstelrecht, zie Handboek rond herstelrecht 7.3 op deze website.

*Ongeveer een derde van LGBTI personen die het slachtoffer werd van online geweld, rapporteert dit bij het sociale mediaplatform waarop het incident voorviel. Slechts 5% doet aangifte bij de politie en slechts 3% bij slachtofferhulpdiensten. 1 Op 3 van de ondervraagden (33%) rapporteert het incident niet (Safe To Be enquête, 2018).

Iemand helpen die online wordt lastiggevallen
Ken je iemand die slachtoffer werd van online haat? Reageer gepast. Luister aandachtig. Weet dat het niet makkelijk is voor iemand om toe te geven dat ze online lastiggevallen of gepest werden. Vooral indien de reden hiervoor een (vermeende) persoonlijke eigenschap is, zoals in het geval van haatmisdrijven.

Als iemand je in vertrouwen neemt is het eerst en vooral van belang dat die persoon zich op een respectvolle manier door jou gehoord voelt. Online aanvallen gaan vaak samen met een gevoel van verlies aan waardigheid of controle, dus wees voorzichtig en maak de situatie niet erger door meteen te willen handelen (zonder toestemming). Over elke vorm van reactie moet goed worden nagedacht. Bedenk of je samen aangifte wil doen van de pesterijen bij het platform, bij een slachtofferhulpdienst of bij de politie. Zie Neem een stapje terug 2.2 voor meer info.

Geef de persoon in kwestie niet het gevoel dat die medeplichtig is door hen verantwoordelijk te houden voor de misdaad. Dit kan ervoor zorgen dat iemand dichtklapt, dat ze geen informatie meer willen delen, of zelfs dat ze geen hulp meer aanvaarden. Onbewust kan je zoiets veroorzaken door hen te vragen of ze het misbruik misschien hebben uitgelokt, of ze wel dan niet open waren over hun genderidentiteit, transitie, seksualiteit of iets anders wat te maken had met hun LGBTI identiteit. Probeer je vertrouwen en steun te tonen zodat het duidelijk is dat de persoon in kwestie op jou kan rekenen. Het is hun recht om online zichzelf te kunnen zijn zonder geconfronteerd te moeten worden met pesterijen.

Indien je getuige bent van iemand die je niet kent en die wordt aangevallen op een forum, blijf niet stil. Aan de zijlijn blijven staan geeft de dader meer macht en helpt niemand. Laat merken dat zulk gedrag niet kan en wees een steun voor het slachtoffer. Indien het niet lukt het gedrag te doen stoppen of te temperen, probeer dan de persoon die wordt lastiggevallen te steunen.

Aangifte doen in België
In België kan je een acute noodsituatie melden bij de politie door 101 te bellen. Bel dit nummer enkel en alleen bij een noodgeval, bijvoorbeeld wanneer je vermoedt dat een online misdaad zal overgaan in een offline gebeuren. Het nummer 112 is het Europese noodnummer dat je kan bellen in elke Europese lidstaat.

If you are unsure if you want to make a report to the police, you could report to Galop. Reporting to an organisation like Galop can also help to keep a record of how many hate speech incidents and hate crimes are taking place online. Galop can also help you come to terms with what has happened. Seeking help after an incident is particularly important if it has affected your health or is otherwise preventing you from continuing your life as normal. Galop can help you report your incident to the social media platform and to the police as well as work out if these, or other, options are right for you.

Galop can be contacted via phone on 0207 704 2040, via e-mail on [email protected] or using the online report form on galop.org.uk.